Na całym świecie obchodzony jest dziś Dzień Donacji i Transplantacji – wspólne święto osób, które czekają na przeszczep i tych, które są gotowe oddać swój narząd, by ratować życie innego człowieka.
W Polsce to międzynarodowe święto obchodzone jest od 11 lat. Oprócz tego mamy krajowy Dzień Transplantacji, celebrowany 26 stycznia w rocznicę pierwszego udanego przeszczepu nerki w 1966 r. w warszawskiej Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej. Oba święta mają jeden cel – promowanie idei przeszczepów. A tych potrzeba dużo.
– Jestem jedną z tych szczęśliwych osób, które żyją dzięki organom podarowanym przez kogoś innego. Cieszę się, że żyję w czasach, kiedy medycyna jest tak rozwinięta, że możliwe jest przeczepianie narządów – mówi lubinianka Renata Jędrak, która w 2009 roku przeszła operację przeszczepu płuc. – Jestem teraz w szpitalu w Zabrzu, gdzie jest więcej takich „składaków” – bo tak o nas samych mówimy – i wszyscy jesteśmy bardzo, bardzo wdzięczni osobom, których część nosimy teraz w sobie. Przeszczep to prawdziwy początek nowego życia, z zupełnie nową świadomością i szacunkiem dla tego życia.
Niektóre organizacje non-profit promujące ideę donacji zachęcają do noszenia przy sobie oświadczenia potwierdzającego chęć takiej pomocy innym. Oświadczenie to nie ma jednak mocy prawnej, ponieważ polskie prawo zakłada, że każdy Polak po śmierci jest potencjalnym dawcą organów, chyba że nie wyraża na to zgody on lub jego rodzina. Sprzeciw można wyrazić poprzez wpis w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, pisemne oświadczenie woli lub informację przekazaną rodzinie. I to krewni są w tej sytuacji kluczowi, może się bowiem zdarzyć, że nie zgodzą się na pobranie od zmarłego bliskiego.
– To jest właśnie najważniejsze – poinformowanie naszej rodziny o tym, że chcemy zostać dawcami i przekonanie ich, żeby po naszej śmierci uszanowali naszą wolę – podkreśla dr n. med. Dorota Kowalczyk z Kliniki Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. – Na szczęście idea przeszczepów jest coraz szerzej promowana, dlatego rośnie liczba osób, które gotowe są nieść taką pomoc. Dotyczy to także przeszczepów dokonywanych za życia dawcy, kiedy transplantowany organ trafia do osoby mu bliskiej.