Co roku wiosną wraca temat kleszczy. O ryzykach płynących ze spotkaniem tych pasożytów przypominają wówczas lekarze, inspekcja sanitarna i leśnicy. Te lekcję bezpieczeństwa warto odrobić, bo z roku na rok rośnie liczba zakażeń chorobami roznoszonymi przez kleszcze. Skutki dla zdrowia mogą być bardzo groźne.
Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH w 2021 roku w Polsce odnotowano 12,5 tys. przypadków boreliozy – choroby, która jako pierwsza kojarzy się z kleszczami właśnie. Rok później było już blisko 17,4 tys. zachorowań – najczęściej w województwie małopolskim (średnio 2 739 przypadków), najrzadziej – w świętokrzyskim (316).
– Przy takiej pogodzie, jaką mamy w ostatnich latach, kleszcze są w zasadzie aktywne cały rok. Teraz najintensywniej – mówi Norbert Wende z Nadleśnictwa Lubin.
Główny Inspektorat Sanitarny podaje, że pajęczaki te budzą się do życia, gdy temperatury przekraczają 5 – 7°C i towarzyszy temu wilgoć. Przy coraz cieplejszych zimach oznacza to, że faktycznie kleszcze można spotkać nawet w grudniu. Ze snu zimowego na dobre budzą się w marcu i są wyjątkowo aktywne do czerwca. Drugi taki okres to wrzesień. Później spacer po lesie czy łące jest już bezpieczniejszy.
Na Dolnym Śląsku w ciągu dwóch lat potwierdzono 838 przypadków boreliozy. Liczba ta może nie robić dużego wrażenia, trzeba jednak pamiętać, że ta choroba jest niezmiernie trudna do wykrycia. Jej objawy przypominają wiele innych schorzeń i często prawidłowa diagnoza pojawia się nawet po kilku latach, gdy doszło do poważnych, niekiedy nawet nieodwracalnych uszkodzeń funkcji organizmu. Doświadczył tego jeden z mieszkańców Lubina, 28-letni Kamil Kwiatkowski:
Kleszcze odpowiadają też za jeden z typów wirusowego zapalenia mózgu. Ono diagnozowane jest dużo rzadziej (446 przypadków w Polsce w roku 2022), ale liczba wykrytych zachorowań także podwoiła się w ciągu ostatnich dwóch lat. Na tę chorobę – w przeciwieństwie do boreliozy – można się zaszczepić.
Coraz dłuższe i cieplejsze dni zachęcają do wypoczynku na łonie natury, co znacznie zwiększa prawdopodobieństwo powrotu do domu z niechcianym towarzyszem. Warto zatem przypomnieć sobie kilka faktów oraz mitów na temat kleszczy. Przygotowali je pracownicy Lasów Państwowych, którzy z tymi pasożytami mają do czynienia szczególnie często.
Kleszcze – fakty i mity
grafika: Lasy Państwowe