Już w najbliższą niedzielę, 15 października, wybierzemy swoich przedstawicieli do Sejmu i Senatu. Na ten dzień zaplanowano również referendum, które przeprowadzą te same komisje wyborcze, w tych samych lokalach wyborczych, co wybory parlamentarne. Jak oddać ważny głos? Ile kart do głosowania otrzymamy? Odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące nadchodzącego głosowania.
Jeśli chcemy udać się do lokalu wyborczego i zagłosować w wyborach do Sejmu i Senatu 2023, to musimy widzieć, w którym obwodzie jesteśmy wpisani na listę wyborców.
Listę wszystkich obwodowych komisji wyborczych znajdziemy na stronie: https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/obwodowe/wyszukiwarka.
Ile kart do głosowania dostaniemy?
– Każdy wyborca ma prawo do otrzymania trzech kart do głosowania, czyli do Sejmu, Senatu i referendum. Każda z nich ma inny wygląd – informuje Anna Zych, dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Legnicy.
– Najpierw należy się zapoznać z treścią umieszczoną na tych kartach. W karcie do Sejmu jest zaznaczonych siedem list, tak jak numery zostały nadane przy losowaniu. Na sześciu z nich są 24 nazwiska, na jednej 14 nazwisk – kontynuuje.
Oprócz tych dwóch kart wyborcy otrzymają też trzecią kartę, na której znajdą się pytania referendalne. Odbiór kart do głosowania należy potwierdzić własnoręcznym podpisem w spisie wyborców. Jeśli jednak wyborca nie chce brać udziału w referendum lub wyborach, nie ma takiego obowiązku.
– Każdy wyborca ma prawo pobrać od jednej do trzech kart. Jeżeli nie zamierza uczestniczyć w jednym z głosowań powinien to zgłosić. Wtedy w spisie wyborców członek komisji powinien w rubryce przy nazwisku wyborcy wpisać stosowną adnotację – zauważa Anna Zych.
Należy pamiętać, że przed przystąpieniem do głosowania wyborca musi okazać komisji wyborczej dokument tożsamości. Może to być każdy dokument ze zdjęciem, pod warunkiem że ustalenie tożsamości wyborcy na jego podstawie nie budzi wątpliwości (np. dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, legitymację studencką czy też aplikację mObywatel). Można okazać nawet dokument, który utracił ważność.
Jak oddać ważny głos?
By nasz głos był ważny, należy postawić znak X w kratce przy nazwisku tylko jednego kandydata na jednej karcie. W świetle przepisów Kodeksu wyborczego, za znak X rozumie się „co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki”. Głos będzie nieważny w przypadku zaznaczenia X przy nazwiskach dwóch lub więcej kandydatów z różnych list albo jeśli nie postawi go wcale. Będzie natomiast ważny, jeśli znak X postawimy przy większej niż jeden liczbie kandydatów z tej samej listy. Wówczas pierwszeństwo uzyskania mandatu otrzyma kandydat będący wyżej na tej liście. Na ważność głosu nie wpływają żadne dopiski, znaki czy numery postawione przez wyborcę na karcie do głosowania. Informacje o tym, jak oddać ważny głos, znajdziemy również na karcie wyborczej.
W przypadku referendum głos ważny jest wtedy, gdy głosujący postawi znak X w jednej z kratek przy odpowiedzi na dane pytanie. Będzie nieważny, jeśli znak X nie zostanie postawiony w żadnej z kratek lub będzie postawiony w obu kratkach przy jednym pytaniu. Tu również na ważność głosu nie wpłyną dopiski pozostawione przez wyborcę na karcie referendalnej. Co istotne, kwestia znaków graficznych naniesionych w obrębie kratki została inaczej uregulowana w referendum i w wyborach. W przypadku referendum takie znaki, np. zamazanie kratki, przekreślenie znaku w kratce czy postawienie znaku, który nie jest znakiem X, powodują nieważność głosu w zakresie danego pytania.
Przyczyną nieważności głosu, jest:
- oddanie głosu na więcej niż jedną listę, czyli postawienie znaku „x” w kratkach obok nazwisk kandydatów umieszczonych na więcej niż jednej liście,
- nieoddanie głosu na którąkolwiek z list, czyli niepostawienie znaku „x” w żadnej kratce,
- postawienie znaku innego niż co najmniej dwie przecinające się linie w obrębie kratki.
Nieważne są karty do głosowania inne niż urzędowo ustalone lub nieopatrzone pieczęcią obwodowej komisji wyborczej.
Po oddaniu głosu karty do głosowania należy wrzucić do urny wyborczej.
Lokale wyborcze będą czynne w od godz. 7 do 21.