Na greckich wyspach trwa obecnie piekło, a alerty pożarowe ogłaszają też inne kraje. Płoną lasy, turyści są ewakuowani z zagrożonych terenów, a ci, którzy mają zaplanowane wyjazdy, nie wiedzą, co robić. Czy wystąpienie pożaru w miejscu, do którego wybieramy się na wakacje może stanowić podstawę do bezkosztowego odstąpienia od umowy o udział w imprezie turystycznej z biurem podróży? Powiatowy rzecznik konsumentów Łukasz Dajewski radzi, co można zrobić w takiej sytuacji.
Trawiące Grecję od dwóch tygodni okazały się najbardziej dotkliwymi od co najmniej dwudziestu lat. Ale płonie niemal cały basen Morza Śródziemnego. W Algierii, Włoszech, Grecji i Turcji zginęło już ponad 40 osób, a tysiące zostało ewakuowanych. Polacy, którzy mają zaplanowane wycieczki, nie wiedzą, co robić, a biura turystyczne nierzadko umywają ręce.
– Co do zasady, jeśli podróżny chce odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej, to powinien liczyć się z koniecznością poniesienia tzw. kosztów rezygnacji, które są określone w podpisanej przez niego z biurem podróży umowie – mówi Łukasz Dajewski, powiatowy rzecznik konsumentów w Lubinie.
– Może się jednak zdarzyć, że w miejscu do którego wybieramy się na wakacje, pojawiają się różnego rodzaju okoliczności, które utrudniają, a nawet uniemożliwiają wyjazd. Ustawodawca przewidział taką sytuację i wprowadził rozwiązanie, które w niektórych przypadkach pozwala podróżnym na bezkosztowe odstąpienie od umowy, za zwrotem wszystkich wpłaconych organizatorowi kwot tytułem umowy o imprezę turystyczną – kontynuuje.
Zgodnie z ustawą o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (art. 47 ust. 4), podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.
– Zwracam szczególną uwagę na fragment, który mówi o nieuniknionych i nadzwyczajnych okolicznościach. Muszą one wystąpić w miejscu lub najbliższym sąsiedztwie miejsca, do którego się wybieramy. Zatem zanim złożymy u organizatora imprezy turystycznej (biuro podróży) oświadczenie o odstąpieniu od umowy zastanówmy się, czy w razie sporu będziemy wstanie przedstawić dowody, że sytuacja taka rzeczywiście miała miejsce – podkreśla.
Jeżeli zdecydujemy się na złożenie do organizatora turystyki oświadczenia o odstąpieniu od umowy, z powołaniem się na wskazany art. 47 ust. 4 ustawy, powinniśmy to zrobić na piśmie, podając w uzasadnieniu, że te okoliczności rzeczywiście zaszły i poprzeć swoje wystąpienie dowodami w postaci np. zdjęć, filmów i relacji prasowych z miejsca wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności.
W przypadku, kiedy biuro podróży odmówi zwrotu poniesionych kosztów możliwe jest skierowanie sprawy na drogę sądową. Sąd ponownie zbada, czy wystąpiły przesłanki wskazane we wspomnianym przepisie.
– Zatem zebrany przez nas materiał dowodowy powinien wykazać, że wystąpiły nieuniknione i nadzwyczajnych okoliczności, na które ani my ani biuro nie miało wpływu i nie można było ich uniknąć, po drugie – co bardzo ważne – okoliczności te wystąpiły „w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie” i wreszcie, że te okoliczności „mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego” – zaznacza Łukasz Dajewski.
Co rozumiemy pod pojęciem „nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności”
Wskazówki znajdziemy w preambule dyrektywy unijnej 2015/2302. Będą to zdarzenia, które mogą ( ….) obejmować na przykład działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne, takie jak powodzie lub trzęsienia ziemi, lub warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczną podróż do miejsca docelowego uzgodnionego w umowie o udział w imprezie turystycznej.
Zatem takimi okolicznościami będą bez wątpienia pożary występujące w miejscu lub w najbliższym sąsiedztwie mającej odbyć się imprezy turystycznej.