W każdej sytuacji to w jaki sposób się zaprezentujemy ma ogromne znaczenie. Oceniają nas wszędzie – również wtedy, gdy szukamy pracy. Co więc powoduje, że ludzie postrzegają nas pozytywnie, co składa się na nasz wizerunek? O tym właśnie mówi autoprezentacja.
Autoprezentacja to przedstawienie i zaprezentowanie siebie innym ludziom. Warto pokazać się z jak najlepszej strony, żeby dzięki zdobyciu akceptacji innych realizować postawione sobie cele, np. znaleźć pracę.
Skuteczność autoprezentacji w trakcie poszukiwania pracy rozpoczyna się już na etapie tworzenia dokumentów aplikacyjnych. Pisząc życiorys czy list motywacyjny powinniśmy za ich pośrednictwem wywrzeć na pracodawcy jak najlepsze wrażenie. Właśnie atrakcyjność merytoryczna i estetyczna naszych dokumentów rzutuje na to, czy zostaniemy zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną, czy też nie. Ogromne znaczenie ma oczywiście odpowiedni sposób przedstawienia siebie – swojego doświadczenia, cech i umiejętności w kontekście danego stanowiska.
Spotkanie z pracodawcą, czyli efekt pierwszego wrażenia
Pierwsze wrażenie o poznanej osobie trwa, jak przekonują naukowcy, od 4 do 6 sekund. W tym czasie rekruter dokonuje wstępnej oceny kandydata. Decydujący jest więc sposób, w jaki wejdziemy do pomieszczenia i się przywitamy. Nasz krok powinien być pewnyi swobodny, a uścisk dłoni zdecydowany. Najgorsze, co może się nam w tym momencie przytrafić, to wilgotne dłonie, które świadczą o strachu i zbyt silnym zdenerwowaniu. Nie podawajmy też wiotkiej dłoni – śnięta ryba to oznaka słabości. Trzeba pamiętać, aby zawsze patrzeć w oczy osobie, której podajemy dłoń.
Czynniki, jakie bierze pod uwagę pracodawca oceniając naszą osobę:
Otwarta postawa ciała – podczas rozmowy powinniśmy przyjąć postawę wygodną i stabilną – wiercenie się na krześle, czy stukanie stopami o podłogę może wywołać wrażenie usiłowania ukrycia przez nas prawdy, natomiast siedzenie na brzegu krzesła sygnalizuje niepewność. Z kolei zbyt mocne wychylanie się do tyłu i kładzenie na oparciu krzesła świadczy o zbytniej pewności siebie i arogancji. Najlepiej, jeśli nasza postawa będzie naturalna, a słuchając pracodawcy lekko przechylimy się do przodu – będzie to oznaka zainteresowania.
Wyraz twarzy – on najlepiej odzwierciedla nasze myśli i emocje oraz nasz stosunek do rozmówcy. Starajmy się zwracać do rozmówcy całą twarzą. Jeżeli zmienia on swoje położenie, podążajmy za nim wzrokiem. Pamiętajmy, że kontakt wzrokowy sygnalizuje zainteresowanie, otwartość i uczciwość. Szczególnie unikajmy sytuacji, w których wpatrujemy się w jeden punkt na podłodze i opowiadamy o czymś ważnym nie patrząc na naszego rozmówcę. Taka postawa będzie zinterpretowana jako brak pewności siebie, duża nieśmiałość, zawstydzenie, a takie cechy zdecydowanie nie będą działały na naszą korzyść. Korzystajmy też z każdej okazji szczerego uśmiechu. Pamiętajmy, że uśmiech pozytywnie nastawia do siebie rozmówców.
Dłonie – nasze dłonie są bardzo gadatliwe wiele o nas mówią, o naszym charakterze i kulturze osobistej. Obgryzanie paznokci, czy też wyłamywanie palców z rąk na pewno nie będzie objawem elegancji, a ponadto będzie zdradzało nerwowość i brak kontroli na sobą. Estetyka naszych dłoni ma duże znaczenie dla powodzenia podczas rozmowy.
Przestrzeń
Warto też wspomnieć o zachowywaniu odpowiedniej odległości wobec naszego rozmówcy (pracodawcy). Wokół każdego z nas rozciąga się strefa pewnej prywatności, do której inni ludzie mają ograniczony dostęp. Jest to przestrzeń, w której czujemy się bezpieczni.
Wyróżniamy cztery strefy dystansu:
1. strefa publiczna – pow. 3,5 m, od rozmówcy;
2.strefa społeczna – 1,5-3,5 m, zachowujemy ja w stosunku do nieznajomych osób;
3. strefa osobista – 50-150 cm, taka odległość utrzymuje się podczas kontaktów społecznych i towarzyskich;
4. strefa intymna – 15-50 cm obrazuje przychylne nastawienie do osoby, do sfery tej mają dostęp osoby tylko związane uczuciowo z rozmówcą.
Musimy mieć świadomość, że w zależności od tego, czy mamy poszanowanie dla przestrzeni osobistej innych osób czy nie zostaniemy przez nich zaakceptowani lub odrzuceni. Nasze wtargnięcie w cudzą przestrzeń powoduje wycofanie i niechęć tej osoby. Jeżeli potrafimy szanować przestrzeń innych osób jesteśmy odbierani pozytywnie.
Odpowiedni ubiór
Ubiór jest wyrazem szacunku dla współrozmówcy i buduje pierwsze wrażenie w kontakcie bezpośrednim. Bardzo ważny jest odpowiedni strój, biżuteria, makijaż (w przypadku kobiet). Niewątpliwie najbardziej korzystny jest profesjonalny i poważny wygląd. Klasyka nigdy nie wychodzi z mody. Nie musi to być garnitur lub pełna garsonka. Strój powinien być zawsze dopasowany do charakteru pracy o jaka stara się kandydat. Najlepiej być ubranym schludnie i w sposób stonowany (kolory: beż, granat). Źle widziany jest ostry makijaż, bogata biżuteria, wygnieciony garnitur. Warto też zrezygnować z mocnych perfum.
Sposób mówienia i treść wypowiedzi
To w jaki sposób się wypowiadamy jest bardzo ważne. Zwróćmy więc uwagę na naturalny ton głosu, barwę, wysokość, szybkość mówienia, naturalny oddech. Bowiem te elementy składają się na odbiór i wiarygodność naszego komunikatu. Im głos brzmi bardziej naturalnie i tak jak zwykle tym lepiej będziemy odbierani jako kandydaci. Nie bez znaczenia jest również treść wypowiedzianych słów. Zamian więc udamy się na rozmowę kwalifikacyjną przeanalizujmy dokładanie wymagania pracodawcy, a następnie zastanówmy się jakie posiadamy umiejętności i które z nich chcielibyśmy przedstawić podczas rozmowy.
Aby być pozytywnie odbieranym przez otoczenie bądźmy życzliwi w sposób niewymuszony. Każda nieszczerość i sztuczność zostanie wychwycona przez odbiorcę i przyniesie odwrotny skutek. A przede wszystkim postarajmy się poznać potrzeby odbiorcy i sprawić, żeby uznał, że to właśnie my będziemy potrafili je zaspokoić. Bądźmy przy tym autentyczni, wiarygodni i uczciwi.
Nie czekaj aż ktoś inny postanowi dać ci szansę – daj ją sobie sam!