Głosowanie korespondencyjne, organizacja prawyborów, ordynacja mieszana, łącząca zalety jednomandatowych okręgów wyborczych i systemu proporcjonalnego – to tylko niektóre propozycje na zachęcenie obywateli do udziału w wyborach i poprawę ich jakości, zawarte w raporcie „Obywatele i wybory” opublikowanym przez program Masz Głos, Masz Wybór Fundacji im. Stefana Batorego.
W roku 2014 czekają nas wybory do Europarlamentu i do samorządu lokalnego. W 2015 do Sejmu i Senatu oraz na prezydenta. Tymczasem prognozy dotyczące frekwencji są fatalne. Prof. Janusz Czapiński, na podstawie danych z Diagnozy Społecznej, przewiduje spadek do 40%. W ostatnich latach udało się zatrzymać tendencję spadkową uczestnictwa w wyborach, m.in. dzięki działaniom koalicji organizacji pozarządowych Masz Głos, Masz Wybór, jednak Polska jest ciągle na 41 miejscu w Europie pod tym względem (dane dla wyborów parlamentarnych, IDEA).
Jedną z poważnych przyczyn niegłosowania jest brak odpowiedniej oferty politycznej. Z badań zleconych przez Fundację Batorego wynika, że, aż 18,5% ankietowanych jako przyczynę rezygnacji z udziału w wyborach podało brak odpowiedniego kandydata (dopiero na drugim miejscu choroba lub niepełnosprawność – 14,2%). Aż 53% respondentów uważa, ze partie podczas wyborów przedstawiają programy, które nie odpowiadają potrzebom ludzi. Zdaniem 59% badanych wystawiani kandydaci nie nadają sie na posłów czy radnych. 76% uważa, ze znajdują się na listach wybiorczych, bo „są mierni, ale wierni”.
To kryzys zaufania do klasy politycznej – zauważa Joanna Załuska z Fundacji im. Stefana Batorego, dyrektor programu Masz Głos, Masz Wybór. – Jak temu zaradzić? W raporcie pokazujemy m.in. rozwiązania funkcjonujące w innych krajach.
W raporcie przedstawiamy wiele propozycji służących poprawie jakości polityki – mówi jego współautor dr Dawid Sześciło – Problem w tym, że decyzje w tej sprawie muszą podjąć sami politycy. Czy poprą zmiany, które wzmocnią głos obywateli?
Raport „Obywatele i wybory” jest wynikiem cyklu seminariów organizowanych przez program Masz Głos, Masz Wybór Fundacji im. Stefana Batorego (2012). Prezentuje doświadczenia innych państw oraz opinie ekspertów z różnych dziedzin: socjologów, politologów, prawników, polityków i przedstawicieli organizacji pozarządowych na temat uczestnictwa obywateli w wyborach. Pełna wersja raportu dostępna na: www.maszglos.pl/obywatele-i-wybory/dzialania-rzecznicze/