Tata z dzieckiem w domu? Dwadzieścia lat temu byłoby to nie do pomyślenia, bo to przecież „niemęskie”. Dzisiaj nikogo już nie dziwi fakt, że to tata zostaje z dzieckiem w domu a mama pracuje. Od wielu lat urlopy tzw. „ojcowski” (potocznie nazywany tacierzyński) i dzielenie wychowawczego z mamą są wśród ojców bardzo popularne.
Jak będzie w tym roku? Czy ostatnia zmiana przepisów jeszcze korzystniej wpłynie na opiekę nad maluszkiem i czy rodzice skorzystają na wprowadzonych w kwietniu rozwiązaniach dowiemy się za kilka miesięcy.
– W pierwszym kwartale tego roku ponad na Dolnym Śląsku 24,4 tys. osób korzystało z zasiłku macierzyńskiego. W tym aż 19,8 tys. stanowiły panie a tylko 4,6 tys. panowie. W analogiczny okresie w całej Polsce na macierzyńskim były prawie 175 tys. mam i ponad 60 tys. ojców – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku.
Rzeczniczka przypomina, tata objęty ubezpieczeniem chorobowym, któremu urodziło się dziecko, może otrzymać zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego, macierzyńskiego i rodzicielskiego.
– Najwięcej ojców korzysta z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego. Przez cztery miesiące br. zasiłek pobrało w całym kraju prawie 57 tys. mężczyzn. Ojcowie mogą go dostawać przez 2 tygodnie i wykorzystać jednorazowo albo w dwóch częściach. Każda z tych części musi trwać przynajmniej tydzień, ale części nie muszą przypadać bezpośrednio po sobie – wyjaśnia Kowalska-Matis.
Ojciec dziecka może też skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego.
– Jednak z naszych danych wynika, że w zdecydowanej większości to kobiety korzystają z tego zasiłku i zostają z nowonarodzonym dzieckiem w domu. Jest to z pewnością efekt tego, że pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla mamy – dodaje rzeczniczka.
Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem. Jeśli po 14 tygodniach od urodzenia dziecka mama chce wrócić do pracy, wtedy dzieckiem może zaopiekować się tata. Z takiej możliwości skorzystało od stycznia do końca kwietnia tego roku ponad 2,7 tys. mężczyzn w tym 237 tatusiów w województwie dolnośląskim.
Po urlopie macierzyńskim rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego. W ciągu pierwszych trzech miesięcy 2023 roku z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego skorzystało blisko 200 tys. rodziców. Na Dolnym Śląsku – 14,5 tys., w tym 165 ojców. W całej Polsce w pierwszym kwartale tego roku na rodzicielskim było 1,8 tys. mężczyzn i 197,9 tys. matek.
Nieco statystyk za I kwartał 2023 r.:
Najwięcej zasiłków macierzyńskich wypłacał ZUS w województwie Mazowieckim 53,6 tys.
Na drugim miejscu znalazło się Śląskie 37,3 tys. i na trzecim Wielkopolskie i Małopolskie – 34,2 tys.
Dolny Śląsk znajduje się na 5 miejscu (24,4 tys.).
Gdzie najchętniej panowie idą na macierzyński?
Mazowieckie 8,8 tys.
Śląskie 7,6 tys.
Wielkopolskie 6,4 tys.
Małopolskie 6,1 tys.
Dolnośląskie 4,6 tys.
W roku 2022 łącznie zasiłek macierzyński otrzymało 443 tys. kobiet i 192 tys. mężczyzn, a rok wcześniej w 2021 wypłacono dla 473 tys. kobiet i 196 tys. mężczyzn.