Umowa o pracę a cywilnoprawna

Jednym ze sposobów nawiązywania stosunku pracy jest zawarcie umowy o pracę. Oprócz zawarcia umowy w ten sposób, strony mogą skorzystać z innych form zatrudnienia, opartych na przepisach Kodeksu cywilnego. Przedsiębiorcy, którym zależy na wykonaniu określonych zadań lub czynności, często zawierają z osobami umowy o świadczenie usług na podstawie umowy zlecenie lub o dzieło.

Należy pamiętać, że ani umowa zlecenie, ani umowa o dzieło nie są umowami o pracę i nie możemy tutaj mówić o zatrudnieniu czy stosunku pracy.

Umowy, do których stosuje się przepisy o zleceniu i umowy o dzieło, różnią się od siebie zasadniczo przedmiotem zobowiązania stron. Umowa, do której stosuje się przepisy o zleceniu zawiera zobowiązanie do starannego wykonania określonych czynności, natomiast umowa o dzieło obejmuje zobowiązanie do osiągnięcia określonego rezultatu.

I. Umowa o pracę jest najczęściej spotykaną w praktyce podstawą świadczenia pracy. Jest ona czynnością prawną, która wyraża zgodny zamiar stron (pracodawcy i pracownika) nawiązania stosunku pracy oraz wykonywania obowiązków określonych w tej umowie i wynikających z przepisów Kodeksu pracy. Zawarcie umowy o pracę jest wymagane, jeżeli praca wymaga ścisłego podporządkowania poleceniom pracodawcy co do miejsca, czasu i sposobu jej wykonania. Co do zasady umowa o pracę powinna być zawierana w formie pisemnej.

Cechami charakterystycznymi stosunku pracy są przede wszystkim:
– osobiste wykonywanie pracy;
– wykonanie pracy pod kierunkiem pracodawcy;
– odpłatny charakter pracy;
– ciągły charakter pracy.

II. Umowa zlecenie obok umowy o pracę jest najczęstszą formą zatrudniania pracowników. To umowa cywilnoprawna, która ma swoje uregulowania w Kodeksie Cywilnym. Przedmiotem tej umowy jest wykonanie odpłatnie bądź nieodpłatnie określonej czynności prawnej przez zleceniobiorcę na rzecz zleceniodawcy. Stronami mogą być osoby fizyczne lub prawne, posiadające zdolność do czynności prawnych. Przedmiotem umowy zlecenia jest zasadniczo dokonanie przez przyjmującego zlecenie określonej czynności prawnej na rzecz dającego zlecenie. Jest umową starannego działania co oznacza, że wykonawca jest rozliczany przede wszystkim ze sposobu, w jaki wykonuje zlecenie, skrupulatności, odpowiedniego podejścia, terminowości. Czas trwania takiej umowy jest wyznaczany nie przez datę oddania dzieła, lecz poprzez wskazanie okresu czasu, na jaki zawarto umowę, np. na okres trzech miesięcy. Zleceniobiorca otrzymuje więc wynagrodzenie za staranne wykonanie umówionej pracy.

Przykładowe prace wymagające zawarcia umowy zlecenia: opieka nad dzieckiem, regularne sprzątanie, koszenie trawnika, roznoszenie ulotek, ochrona, rozwożenie pizzy, bieżące naprawy itp.

III. Umowa o dzieło to umowa efektu, co oznacza, że najważniejszy jest rezultat pracy wykonywanej w związku z umową. Przedmiotem umowy o dzieło jest wykonanie przez przyjmującego zamówienie (wykonawcę dzieła) oznaczonego dzieła odpowiadającego osobistym potrzebom zamawiającego (osoby zlecającej wykonanie dzieła). Co za tym idzie, umowę o dzieło zawiera się, jeśli efekt pracy da się nazwać i opisać. Według ogólnej zasady, umowa o dzieło nie nakazuje wykonawcy samodzielnego wykonania dzieła. To znaczy, że wykonawca może skorzystać z pomocy osób trzecich. Za wykonane dzieło osoba je wykonująca musi otrzymać finansowe wynagrodzenie.

Przykładowe prace wymagające zawarcia umowy o dzieło: stworzenie wizytówki, strony internetowej firmy, projektu domu, wykonanie tłumaczenia, mebli na zamówienie itp.

Zestawienie różnic między umową o pracę, umową zlecenie i umową o dzieło