Obywatele Ukrainy, którym ZUS wypłaci pieniądze z programów 500+ i rodzinnego kapitału opiekuńczego muszą poinformować Zakład o wyjeździe z Polski. Pobieranie pieniędzy pomimo utraty prawa do ich otrzymywania skutkować będzie koniecznością ich zwrotu wraz z odsetkami.
Zgodnie z przepisami wyjazd obywatela Ukrainy z Polski powyżej 1 miesiąca pozbawia go prawa do legalnego pobytu w naszym kraju.
– Konsekwencją utraty prawa do legalnego pobytu w Polsce jest utrata przez niego prawa do wypłat dla rodzin, czyli 500+, RKO i żłobkowego – przestrzega Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. – Dlatego ważne jest, aby obywatele Ukrainy, którzy złożyli wnioski wypłaty i planują wyjazd z Polski, poinformowali o tym ZUS. Szczegółowa instrukcja jak to zrobić znajduje się na naszej stronie internetowej – dodaje.
Według rzeczniczki, Ukraińcy mogą zgłosić swój wyjazd z Polski przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS wybierając i wypełniając formularz POG.
– Przestrzegam, że my mamy możliwość, żeby sprawdzić czy dana osoba opuściła nasz kraj. Gdy cudzoziemiec, który dostaje od nas pieniądze nie zgłosi wyjazdu z Polski będzie musiał oddać nienależnie pobrane środki wraz z odsetkami – wyjaśnia Kowalska-Matis.
Rzeczniczka zwraca uwagę, że ZUS weryfikuje legalny pobyt w Polsce obywateli Ukrainy, zarówno na etapie przyznawania świadczeń, jak i w dowolnym momencie w trakcie okresu świadczeniowego.
– ZUS ma dostęp do różnych państwowych rejestrów. Chodzi np. o systemu informacji oświatowej, centralny wykaz ubezpieczonych. W razie potrzeby będziemy mogli korzystać ze specjalnego rejestru obywateli Ukrainy, prowadzonego przez Straż Graniczną – mówi rzeczniczka.
W przypadku wątpliwości, dotyczących spełnienia warunków do otrzymywania świadczeń dla rodzin, w szczególności warunku zamieszkania w Polsce, ZUS może wezwać świadczeniobiorcę do osobistego udzielenia wyjaśnień w placówce ZUS. ZUS może wstrzymać wypłatę świadczenia wychowawczego, jeżeli świadczeniobiorca odmówi udzielenia lub nie udzieli w wyznaczonym terminie wyjaśnień, co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczenia.
– Te zasady obowiązują zarówno Polaków, jak i cudzoziemców – dodaje Iwona Kowalska-Matis.
Jak zaznacza, Ukraińcy powinni poinformować ZUS także w sytuacji, kiedy wyjadą na zachód do krajów UE.
– W ramach współpracy pomiędzy instytucjami właściwymi do realizacji unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, ZUS może pozyskać informację o pobycie obywatela Ukrainy w innym państwie w ramach prowadzonego postępowaniu o przyznanie świadczeń rodzinnych w innym państwie członkowskim UE/EFTA. Dotyczy to również Polaków – wyjaśnia rzeczniczka.
Do końca kwietnia do placówek ZUS na Dolnym Śląsku wpłynęło od uchodźców około 40 tys. wniosków o wypłatę 500 + dla prawie 55 tys. dzieci, wniosków o wypłatę RKO w całej Polsce złożonych zostało 6,6 tys. wniosków.
W ramach wsparcia realizowanego przez ZUS obywatele Ukrainy mogą skorzystać z programów dla rodzin takich jak Rodzinny Kapitał Opiekuńczy, „Rodzina 500+” czy żłobkowe. Pierwsze pieniądze z programu 500+ trafią do Ukraińców w połowie maja.