Kobiety spożywają średnio znacznie mniej alkoholu niż mężczyźni, niemniej jednak blisko 80% kobiet pije alkohol pod różną postacią i w różnych okolicznościach. W ostatnich latach obserwuje się niepokojącą tendencję, mianowicie rośnie liczba nadmiernie pijących młodych kobiet i dziewcząt, a ich poziom picia, czyli ilość i częstotliwość spożywanego alkoholu zbliża się do poziomu picia mężczyzn.
Kobiety spożywające najwięcej alkoholu to najczęściej osoby w wieku od 18 do 39 lat, pozostające w stanie wolnym (panny i osoby rozwiedzione), mieszkanki miast, z wyższym wykształceniem, studiujące lub bezrobotne. Dane PARPA mówią, że co dziesiąta kobieta w tym wieku wypija rocznie ponad 7,5 l czystego alkoholu, co stwarza ryzyko poważnych szkód zdrowotnych z uzależnieniem od alkoholu włącznie oraz szkód w obszarze społecznym.
Podstawową kwestią w zjawisku spożywania alkoholu przez kobiety jest fakt, że alkohol działa inaczej – bardziej toksycznie na wrażliwy organizm kobiet niż mężczyzn. Tym samym ryzyko negatywnych konsekwencji spożywania alkoholu przez nie jest znacznie większe i rośnie wraz ze wzrostem ilości wypijanego alkoholu. Stężenie alkoholu we krwi zależy od ilości wypitego alkoholu i masy ciała. Kobiety są przeciętnie mniejsze i lżejsze od mężczyzn, ale nawet jeśli kobieta waży tyle samo co mężczyzna, to po wypiciu identycznej porcji alkoholu jej organizm otrzyma go o 40% więcej. Wiąże się to z faktem, iż proporcja tkanki tłuszczowej do wody występującej w organizmie jest u kobiet większa niż u mężczyzn, więc ta sama dawka alkoholu zostaje rozpuszczona w mniejszej ilości wody.
Ponadto kobiety mają w żołądku znacznie mniej niż mężczyźni enzymów odpowiedzialnych za metabolizowanie alkoholu oraz mają więcej estrogenów, które sprzyjają intensywniejszemu wchłanianiu alkoholu, szczególnie w okresie około owulacyjnym i w drugiej połowie cyklu (podwyższony poziom estrogenów). Słabszy metabolizm alkoholu przez kobiety powoduje między innymi szybszą dysfunkcję wątroby po krótszym okresie picia i po spożyciu mniejszych dawek napojów alkoholowych niż u mężczyzn.
Pijące nadmiernie kobiety są bardziej narażone na upośledzenie funkcji poznawczych (zapamiętywanie, koncentracja uwagi, kojarzenie przestrzenne itp.) oraz zdolności psychomotorycznych złożonych takich jak prowadzenie pojazdów mechanicznych. Zaburzeniu ulega także układ hormonalny kobiety, wzrasta ryzyko zachorowalności na nowotwór sutka, jak również nieplanowanej ciąży, a wraz z nią niebezpieczeństwo wystąpienia FAS, czyli Alkoholowego Zespołu Płodowego w sytuacji, gdy ciężarna kobieta spożywa jakiekolwiek dawki alkoholu.
Ryzykowne spożywanie alkoholu może być przyczyną wystąpienia lub nasilenia zaburzeń nastroju i zaburzeń o charakterze lękowym, które w konsekwencji nadużywania alkoholu wzmacniają potrzebę regulowania emocji za jego pomocą. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja, w której alkohol stwarza iluzję, że jest środkiem mogącym pomóc w problemach emocjonalnych i innych kłopotach. Stanowić to może prostą drogę do rozwoju uzależnienia od tego środka psychoaktywnego. Warto pamiętać, że model nadużywania alkoholu przez kobiety jest inny niż u mężczyzn. Najczęściej kobiety nadużywają go w ukryciu, racjonalizując swoje tendencje z obawy przed oceną społeczną, odrzuceniem i napiętnowaniem. Tym samym narażają się na niebezpieczeństwo szybszego wpadnięcia w nałóg alkoholowy. Statystyki i dane PARPA pokazują, że kobiety nadmiernie pijące częściej niż pijący mężczyźni stają się ofiarami wypadków, urazów, przemocy fizycznej, gwałtów i nadużyć seksualnych.
Warto, więc zastanowić się, jak zmniejszyć ryzyko negatywnych konsekwencji spożywania alkoholu przez kobiety. Przede wszystkim zwiększać świadomość własnego wzorca picia i poszerzać wiedzę na temat tego czym jest alkohol i jak działa na organizm ludzki. Już wiele razy podkreślaliśmy, że alkohol jest środkiem uzależniającym, który spożywany regularnie i w nadmiarze prowadzi do choroby alkoholowej. Warto stale przyglądać się osobistemu wzorcowi picia i wszystkim jego zmianom, szczególnie gdy zaobserwujemy, że alkohol zbyt często pomaga nam regulować samopoczucie. Odpowiedzialnie i świadomie kontrolować ilość i częstotliwość spożywania alkoholu, słuchać informacji i uwag osób postronnych na temat swojego picia, zwłaszcza gdy te wyrażają niepokój. Co najważniejsze, nie zwlekać z poszukiwaniem specjalistycznej porady w sytuacji, gdy picie zaczyna przynosić namacalne szkody i przykre konsekwencje.
Trzeba pamiętać, że zbyt regularne spożywanie alkoholu, szczególnie u kobiet, stwarza niebezpieczeństwo alkoholizmu. Nie ma tak naprawdę uniwersalnych kryteriów całkowicie bezpiecznego picia. Każdy, kto spożywa alkohol musi pamiętać, że żadne limity nie dają gwarancji zabezpieczenia przed uzależnieniem. Indywidualne reakcje ludzi na ten środek psychoaktywny powodują, że taka sama ilość alkoholu dla jednych osób będzie bezpieczna, a dla innych mocno szkodliwa. Aktualnie wiadomo, że tzw. czynniki genetyczne, które wpływają na stosowanie używek, w tym alkoholu, warunkują ogólną skłonność do uzależnień.