To będzie pierwsza taka Wigilia, w której przedstawiciele wielu grup zawodowych wreszcie odpoczną od pracy zarobkowej. To długo wyczekiwana zmiana, choć warto zaznaczyć, że nie wszyscy będą mogli jednak zasiąść przy wigilijnym stole. Kodeks pracy przewiduje bowiem szereg wyjątków.
Pod koniec ubiegłego roku prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o dniach wolnych od pracy. Na jej mocy Wigilia Bożego Narodzenia została oficjalnie wpisana do kalendarza jako dzień ustawowo wolny od pracy. Oznacza to, że 24 grudnia po raz pierwszy w historii będzie traktowany na równi z innymi świętami.
Nowe przepisy obejmują zdecydowaną większość pracowników, także tych zatrudnionych w handlu. Co do zasady obowiązuje zakaz pracy oraz wykonywania czynności związanych z handlem. Wyjątkiem są sytuacje przewidziane w ustawie, m.in. wtedy, gdy sklep prowadzi sam właściciel lub pomaga mu najbliższa rodzina, o ile nie są oni formalnie zatrudnieni.
Wolna Wigilia nie oznacza jednak całkowitego zatrzymania kraju. Prawo dopuszcza pracę w święta w przypadku zawodów i usług, których funkcjonowanie jest niezbędne. Dotyczy to m.in. służb ratunkowych i mundurowych, ochrony zdrowia, transportu, energetyki, gospodarki komunalnej czy pracy w systemach zmianowych i ruchu ciągłym. W praktyce oznacza to dyżury w szpitalach, na kolei, w komunikacji miejskiej, na lotniskach czy w służbach dbających o bezpieczeństwo i dostawy mediów.
Otwarte mogą być również wybrane placówki handlowe i usługowe, takie jak stacje paliw, apteki, kioski, kwiaciarnie, punkty pocztowe czy sklepy działające na dworcach i lotniskach. Funkcjonować mogą także restauracje, hotele oraz obiekty turystyczne i kulturalne, o ile zdecydują się na prowadzenie działalności tego dnia.
Osoby, które mimo wszystko będą pracować w Wigilię, muszą otrzymać rekompensatę. Pracodawca ma obowiązek udzielić im innego dnia wolnego w okresie rozliczeniowym, a jeśli nie jest to możliwe, wypłacić odpowiedni dodatek za pracę w święto. Przepisy przewidują też wysokie kary finansowe za nielegalne zobowiązanie pracownika do pracy 24 grudnia.
