Wywiad z dr. Markiem Zawadką, dyrektorem Muzeum Historycznego w Lubinie.
Panie dyrektorze, rok 2024 był dla Muzeum Historycznego wyjątkowy. Jakie wydarzenia najbardziej wpłynęły na działalność instytucji?
To prawda, ten rok był dla nas niezwykle intensywny. Ważnym wydarzeniem było postawienie rzeźby Bolesława Chrobrego autorstwa Piotra Mojki na rondzie im. Tysiąclecia Powstania Królestwa Polskiego. Rzeźba ta to jeden z elementów obchodów 1000. rocznicy koronacji Bolesława Chrobrego, które nasze miasto i muzeum już rozpoczęło.
Czy inne projekty muzeum również zyskały uznanie?
Oczywiście. Wystawa ORP „Orzeł” nie powrócił, która prezentuje wierną replikę wnętrza okrętu podwodnego w skali 1:1, zdobyła wyróżnienie i zakwalifikowała się do finałowej piątki najlepszych wystaw w Polsce w plebiscycie Wydarzenie Historyczne Roku 2023. To dla nas ogromne wyróżnienie, które potwierdza, jak ważne jest ukazywanie historii przez pryzmat ludzkich losów, takich jak np. życie marynarzy podczas II wojny światowej.
Jakie inne wystawy czasowe zorganizowano w mijającym roku?
Przygotowaliśmy szereg wystaw, które cieszyły się dużym zainteresowaniem. Szczególne były te o charakterze lokalnym, poświęcone lubińskiemu środowisku muzycznemu czy zakładowi Defil. Ponadto reaktywowaliśmy Lubińskie Biennale, które zgromadziło wielu lokalnych artystów. W Galerii Pałacyk prezentowaliśmy również wystawy o szerszym zasięgu, co uczyniło to miejsce istotnym punktem kulturalnym w Lubinie.
Pałacyk to także warsztaty. Dział muzealno-edukacyjny prezentuje swoje pomysły, aktywizując dzieci i seniorów podczas działań realizowanych w Parku, Pałacyku i w Ratuszu.
W jaki jeszcze sposób muzeum angażowało społeczność lokalną?
Duże znaczenie miała współpraca z lokalnymi artystami i instytucjami. Stworzyliśmy przestrzeń do dialogu. Ważnym elementem było także dzielenie się wiedzą poprzez publikacje, takie jak „Magazyn Muzealny” czy „Relacje”, podsumowujące nasze działania, docierając do szerszego grona odbiorców. Warto też wspomnieć o wydawnictwach, które w 2024 roku ujrzały światło dzienne – od katalogów wystaw po publikacje naukowe.
Co było największym wyzwaniem dla muzeum w tym roku?
Wymagającym, ale jednocześnie niezwykle satysfakcjonującym zadaniem, było przygotowanie wystaw: Trzech generałów, gdzie przedstawiliśmy postacie: Władysława Andersa w ramach 80-lecia bitwy pod Monte Cassino, Stanisława Maczka w rocznicę Falaise (tutaj powstała także jedna z większych dioram na Dolnym Śląsku, poświęcona właśnie tej bitwie), a także Stanisława Sosabowskiego w rocznicę Operacji Market Garden. Ponadto, z okazji 80. rocznicy powstania w Wilnie, stworzyliśmy wystawę o operacji „Ostra Brama”, która była prezentowana w Lubinie oraz w wielu punktach Torunia. Ta ekspozycja to efekt współpracy z historykami z zewnątrz. I także efekt pozyskania zewnętrznych środków. A że u nas środowisko kresowian jest liczne, więc tym przyjemniej nam się współpracowało. Następną wystawą była ekspozycja przygotowana z okazji 25-lecia Polski w NATO i 75-lecia NATO. W Parku Leśnym zorganizowaliśmy też wiele imprez i działań edukacyjnych, w tym oprowadzanie z przewodnikiem. Wielce udała nam się nasza nowa inicjatywa – zakończenie sezonu parkowego i po raz pierwszy przeprowadzona, z okazji 110-lecia wybuchy Wielkiej Wojny, gra terenowa. Kończąc wątek o parku chciałbym dodać, że powoli przeistacza się on w ogród świateł.
Jakie plany ma muzeum na przyszły rok?
Będziemy rozwijać nasze projekty, kontynuować współpracę z lokalnymi artystami i organizacjami oraz realizować nowe wystawy. Chcemy, aby muzeum było miejscem, które nie tylko opowiada historię, ale także inspiruje do jej odkrywania. Mogę zapowiedzieć trzy edycje gier terenowych: w rocznicę przyjazdu do Lubina przedstawiciela administracji polskiej 2 maja 1945 roku, z okazji 1000. rocznicy koronacji – tu duże imprezy odbędą się w pierwszym tygodniu czerwca. Ostatnia gra odbędzie się 10 listopada, na zakończenie sezonu w Parku Leśnym.
Dziękuję za rozmowę i życzę dalszych sukcesów.
Dziękuję, mam nadzieję, że rok 2025 przyniesie równie wiele inspirujących wydarzeń. Zapraszam serdecznie wszystkich do odwiedzania Muzeum Historycznego oraz do uczestnictwa w wydarzeniach, które będziemy organizować. Zapraszam do śledzenia naszych mediów społecznościowych, strony internetowej oraz zasobów Biblioteki Cyfrowej Zagłębia Miedziowego.
Rozmawiała Ewa Kos
(Wywiad został opublikowany w „Magazynie Muzealnym” – dodatku do „Wiadomości Lubińskich” 19 grudnia 2024 r.)
