„Świat Kaktusów” to tytuł wystawy fotograficznej Aliny Zawadki, mieszkanki Gwizdanowa, miłośniczki i kolekcjonerki kłujących piękności, którą można obejrzeć w Multimedialnym Centrum Informacji Szkoły Podstawowej w Rudnej. To 71. ekspozycja z cyklu „Ludzie z pasją”.
Pani Alina kaktusy i sukulenty gromadzi od ponad 20 lat. Zaczęło się od kilku sztuk, które otrzymała w prezencie od kaktusiarza Marka Jaśkiewicza. Pan Marek obecnie nie ma już kaktusów, a u pani Aliny kolekcja rozrosła się do 200 sztuk. Najstarsze okazy liczą ponad 20 lat i co roku przybywa kilka nowych, bywają podarowane od osób, które „nie dogadują się” z kaktusami.
Na czym polega sukces w uprawie kaktusów? Mało wody (podlewanie raz na 2,3 tygodnie), dużo bezpośredniego słońca i odpoczynek zimą, kiedy to od października do marca roślin się nie podlewa i zapewnia temperaturę ok. 10°C.
Kaktusy to przede wszystkim piękne ciernie – od milimetrowych, po 4-5 centymetrowe, proste, haczykowate lub przypominające szpony drapieżników. Ciernie można podziwiać cały rok. Kwiaty, jeśli się pojawiają, są krótko. Królowa jednej nocy kwitnie nocą 10 godzin, kwiaty są duże pachnące. Mamilarie i echinopsisy mają trwalsze kwiaty, które otwierają się tylko w słoneczne dni.
Co zrobić, by kaktusy zakwitły? Niezbędne jest ich właściwe zimowanie (czyli susza i chłód). Przy tak dużej (i niedużej jednocześnie) kolekcji każdy dzień przynosi coś nowego. Pojawiają się kwiaty, czasem owoce, a z nich nasiona. Kaktusy to rośliny łatwe w uprawie, co nie oznacza, że można o nich zapomnieć. Trzeba je bardzo lubić i rozumieć.
Te rośliny fascynują wiele osób. Poznanie pochodzenia i naturalnego środowiska występowania sukulentów z pewnością ułatwi ich uprawę. To rośliny zamieszkujące głównie tereny pustynne i półpustynne oraz suche stepy. W związku z miejscem występowania wytworzyły one szereg przystosowań mających na celu gromadzenie wody. Gromadzą ją głównie w liściach, pędach i korzeniach.
Warto wspomnieć, że kaktusy odgrywały już dużą rolę w życiu tubylczej ludzkości. Indianie żywili się ich owocami, zjadali miękkie łodygi oraz obrabiali ich drewno. Kaktusy miały też znaczenie w wierzeniach i obrzędach. Bóstwem, symbolem boga słońca była opuncja-teonochtli. Ważnym rekwizytem przy obrzędach świątecznych był największy kulisty kaktus meksykański. Służył on jako ołtarz lub stół ofiarny. Duże znaczenie kultowe miały niektóre mniejsze kaktusy, których używano jako amuletów, ponieważ Indianie wierzyli w ich moc nadprzyrodzoną. Kaktusy były talizmanami, które chroniły przed uderzeniem pioruna, chorobą i innymi ciosami losu, a także przed kradzieżą. Na oryginalny kształt kaktusów, zwrócili uwagę europejscy żeglarze morscy, którzy przywieźli je do domu na pamiątkę, zaczęto je też uprawiać, jednak sukcesy odniesiono tylko w uprawie opuncji. Obecnie zainteresowanie uprawą kaktusów stale wzrasta. Przyczyną tego jest nie tylko osobliwy kształt i niecodzienna uroda tych roślin, ale także, wykorzystanie niektórych gatunków w medycynie. Jeżeli chcemy mieć zdrowe, piękne i bogato kwitnące kaktusy, musimy opanować dokładnie wszystkie zasady prawidłowego ich pielęgnowania.
AUTOR i FOT. MCI
