Zadowolenie z pompy ciepła wymaga dostosowania tego urządzenia do indywidualnych potrzeb, a to z kolei jest możliwe tylko po uwzględnieniu specyficznych cech poszczególnych jednostek. Jednym z ważnych parametrów jest rodzaj wykorzystywanego czynnika chłodniczego. Które urządzenie będzie lepsze: pompa ciepła R290 czy R32? Czym różnią się te jednostki i czy najpopularniejsza pompa ciepła R32 zawsze będzie optymalnym wyborem?
Czym jest czynnik chłodniczy pompy ciepła?
Odpowiedź na pytanie, jakie urządzenie wybrać: pompę ciepła R290 czy R32, wymaga zrozumienia, czym różnią się te jednostki, a konkretnie jakie są specyfikacje czynników wykorzystywanych przez wspomniane systemy.
Pompa ciepła nie może działać bez specjalnego chłodziwa, nazwanego inaczej czynnikiem. Ta substancja odbiera ciepło z powietrza lub wody i przekazuje je do układu c.o. w celu ogrzania powietrza oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Rodzaj chłodziwa wykorzystywanego przez konkretną jednostkę wpływa nie tylko na sposób jej działania, ale też na koszt eksploatacji samej pompy. Zastosowanie nowoczesnego czynnika pozwala notować oszczędności przy zachowaniu wysokiej wydajności instalacji.
Czynniki chłodnicze znajdują zastosowanie nie tylko w gruntowych i powietrznych pompach ciepła, ale też w układach klimatyzacji, zamrażarkach i lodówkach. Chłodziwo odznacza się szczególnymi właściwościami termodynamicznymi, umożliwiającymi mu pozyskiwanie ciepła z jednego miejsca i oddawanie go w innym. Najważniejszą właściwością jest zdolność do zmiany stanu skupienia (parowania i skraplania) przy różnych ciśnieniach i temperaturach nasycenia.
Czynnik zastosowany w pompach ciepła musi jednak spełniać konkretne wymagania. Powinien być przede wszystkim stabilny chemicznie i zapewniać maksymalną efektywność energetyczną przy ograniczonym wpływie na środowisko.
– Do niedawna najpopularniejszym rodzajem czynnika chłodzącego stosowanego w pompach ciepła był gaz R32, ale coraz większą popularnością cieszą się pompy działające z chłodziwem R290 – mówi Dariusz Stachura, Menadżer Produktu ds. Pomp Ciepła w KAISAI.
Pompa ciepła R32 z czynnikiem chłodniczym R32
Czynnik R32 to czysty difluorometan powstający w procesie syntezy dichlorometanu i fluorowodoru w obecności katalizatora, jakim jest pentachlorek antymonu. Czynnik R32 ma dwa atomy fluoru i jeden atom metanu, jest więc gazem fluorowanym, który w kontakcie ze skórą może powodować powstawanie ran, toteż wszelkie działania z jego udziałem powinny być przeprowadzane przez specjalistę dysponującego uprawnieniami f-gazowymi.
Pompy ciepła R32 mogą być jednostkami split lub monoblok. Monobloki z uwagi na całkowitą szczelność minimalizują ryzyko wycieku chłodziwa, przez co ich montaż nie wymaga dysponowania wspomnianym wyżej certyfikatem gazowym, ale do podłączenia pompy typu split takie uprawnienia są już konieczne.
– Niewątpliwie dużym plusem czynnika R32 jest jego wysoka stabilność. To chłodziwo nie wymaga tak zaawansowanej technologii produkcyjnej, jak ziębnik R290 i jest też tańsze. Czynnik stosowany w pompach ciepła R32 Arctic Power jest bardzo wydajny i sprawdza się w układach wykorzystywanych do ogrzewania dużych powierzchni, w tym wielkopowierzchniowych sklepów, obiektów produkcyjnych, hoteli, restauracji czy dużych domów – tłumaczy Dariusz Stachura.
Pompa ciepła R290 z czynnikiem R290
Nowoczesną alternatywą dla chłodziwa R32 jest czynnik chłodniczy R290, czyli propan. Jego GWP (Global Warming Potential) = 3, więc ma bardzo mały potencjał do tworzenia efektu cieplarnianego w porównaniu do czynnika R32. Pompa ciepła R290 wykorzystująca propan jest więc urządzeniem bardziej ekologicznym.
Chłodziwo R290 z uwagi na doskonałe właściwości termodynamiczne, nietoksyczność, niskie GWP i zerowy wskaźnik ODP jest polecane do urządzeń ogrzewających domy energooszczędne i pasywne. Czynnik chłodniczy R290 niestety ma też wady. Do najpoważniejszej trzeba zaliczyć łatwopalność i skłonność do parowania w niskich temperaturach, co wymaga stosowania go w zaawansowanych technologicznie urządzeniach o wysokim poziomie szczelności.
Którą pompę ciepła wybrać: R290, czy R32?
Co to zasady, pompa ciepła R32 może być efektywniejsza energetycznie niż urządzenie działające z czynnikiem R290 z uwagi na możliwość uzyskania wyższych współczynników efektywności sezonowej (SCOP) oraz wydajności grzewczej (HSPE) i niższy potencjał rozszerzania efektu cieplarnianego GWP. Trzeba mieć jednak na uwadze, że dzieje się to przy nieco większej eksploatacji środowiska naturalnego, więc gdy priorytetem jego ochrona, warto zwrócić uwagę na pompę ciepła R290 KAISAI.
Specjaliści rekomendują również montaż pomp ciepła z czynnikiem R290 w budynkach modernizowanych, gdzie potrzebna jest wyższa temperatury wody w grzejnikach. Urządzenia z czynnikiem R32 sprawdzą się z kolei w przypadku ogrzewania podłogowego, ponieważ wtedy temperatura wody może być niższa.
– Różnice w efektywności energetycznej pomp ciepła R290 i R32 nie są na tyle znaczące, by mogły przesądzać o wyborze konkretnego urządzenia, ale każdy inwestor powinien mieć świadomość cech obu tych czynników. Ostatecznie teoria to jedno, ale w praktyce decyzję o wyborze pompy ciepła najlepiej skonsultować ze specjalistą, który pomoże dobrać urządzenie do charakterystyki budynku i do warunków użytkowania, a jeśli to potrzebne, przybliży też warunki uzyskania dofinansowania do pomp ciepła tak, aby uzyskać zwrot części inwestycji – dodaje ekspert.