Coraz częściej w miejscach, gdzie można spotkać starszych ludzi, pojawiają się przedstawiciele firm oferujących seniorom dożywotnie świadczenia w zamian za mieszkanie lub dom. UOKiK skontrolował działania przedsiębiorców oferujących takie usługi na polskim rynku. W umowach świadczeń dożywotnich znajdują się pułapki.
Z wielką ostrożnością należy podejmować decyzje o podpisaniu takiej umowy, najlepiej skonsultować jej treść z zaufanym prawnikiem, gdyż z chwilą jej podpisania przestajemy być właścicielami swojej nieruchomości. – W najnowszym raporcie Urząd Ochrony Konkurenci i Konsumentów potwierdza, że ryzykujemy nawet jej utratę – informuje Wiesława Sulima, Powiatowy Rzecznik Konsumentów.
Dla osoby, której emerytura nie wystarcza na podstawowe potrzeby i która nie może liczyć na pomoc dzieci czy wnuków, oferta renty dożywotniej może więc wydać się darem niebios. Poza tym dla wielu samotnych seniorów, którzy nie mają komu zostawić majątku, ważne jest to, że mogą podreperować swój domowy budżet, mając do końca życia zagwarantowany dach nad głową.
W UOKiK obawiają się, że spółki mogą próbować wykorzystywać trudne położenie starszych osób, aby za pomocą technik manipulacyjnych skłonić je do zawierania umów na niekorzystnych dla nich warunkach. Co nie podobało się urzędowi?
– Między innymi to, że firmy uzależniały w umowach możliwość zamieszkania w lokalu członków najbliższej rodziny konsumenta od swojej zgody. Tymczasem przepisy kodeksu cywilnego dopuszczają taką możliwość, a tym samym konieczność uzyskania zgody świadczeniodawcy jest zbyt daleko idącym ograniczeniem i wykracza poza przepisy ustawowe – uważa UOKiK.
Firmy nakładały też na swoich klientów uciążliwe obowiązki, np. obciążały ich kosztami poważnych napraw mieszkania lub domu. Zgodnie z prawem to obowiązek przedsiębiorcy. – Konsument jest zobowiązany jedynie do ponoszenia bieżących kosztów eksploatacji i usunięcia drobnych usterek wynikających z normalnego użytkowania mieszkania – wyjaśnia Wiesława Sulima.
UOKiK zakwestionował też 17 z 46 poddanych kontroli przekazów reklamowych. Uchybienia stwierdzono w pięciu firmach na siedem badanych. Wobec firm TUnŻ Europa, Funduszu Senior, Fundusz Hipoteczny Gwarancja, Fundusz Hipoteczny Omnes, Fundusz Hipoteczny Dom S.A. wszczęto postępowania w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.
Zakwestionowaniu poddano reklamy, które sugerowały, że w chwili niewywiązania się spółki z obowiązków nieruchomość powróci do seniora.
Analiza UOKiK wykazała, że konsumenci którzy decydują się na skorzystanie z takiej oferty zabezpieczenia na starość, nie mają dostatecznej ochrony z uwagi na brak uregulowań prawnych w tym zakresie.
Więcej informacji na ten temat można uzyskać w opracowanym przez UOKiK „Poradniku dla konsumentów zainteresowanych zawarciem umowy świadczeń dożywotnich” lub bezpośrednio w Biurze Powiatowego Rzecznika Konsumentów.