Najpierw ułożyła odpowiednią dietę dla siebie, później z jej wiedzy korzystali też członkowie jej rodziny. Karolina Zawadzka z Lubina zdrowym odżywianiem i dietetyką pasjonuje się już od dłuższego czasu, a swoją pasją chce też zarażać innych. Jej marzeniem jest studiowanie tego kierunku na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Niedawno wspólnie ze swoją szkolną koleżanką Joanna Pokorą stworzyły ciekawy projekt UpHelath. Dziewczyny chcą tym samym pokazać młodym ludziom, jak w prosty i tani sposób mogą zacząć odżywiać się zdrowo.
Karolina i Joanna to maturzystki z I Liceum Ogólnokształcącego w Lubinie, a przygotowany przez nie projekt UpHealth realizowany jest w ramach Ogólnopolskiej Olimpiady Zwolnieni z Teorii.
– Jako uczestnicy tej olimpiady chcemy pokazać młodym ludziom jak w prosty i tani sposób mogą zacząć odżywiać się zdrowo. Na naszym Facebooku będą pojawiać się krótkie posty z ciekawymi informacjami oraz filmy z przepisami – mówią uczennice.
Chcąc zdobyć ciekawe informacje, dziewczyny przeprowadziły kompleksowy wywiad z dietetykiem Joanną Arciszewską. – Naszą rozmówczynię znaleźliśmy na portalu znanylekarz.pl. Samo opracowanie pytań zajęło nam około tygodnia – dodają maturzystki.
Czym jest dieta redukcyjna i kto nie powinien jej stosować? Jaki wpływ na nasze zdrowie mają konserwanty? Jak powinny odżywiać się osoby zmagające się z cukrzycą czy chorobami tarczycy? Czym są naturoterapia i zielarstwo? Miedzy innymi tego dowiemy się, czytając rozmowę z ekspertką.
Zapraszamy do lektury.
Jak wygląda wizyta u dietetyka i terapia dietetyczna?
Pierwsza wizyta jest najdłuższa, u mnie trwa około 45 minut. Przeprowadzam w tym czasie dokładny wywiad żywieniowy oraz robię analizę składu ciała i ustalamy plan żywieniowy. Terapia dietetyczna, w zależności od tego z jakim problemem przychodzi pacjent, może wyglądać różnie. W przypadku leczenia choroby spotkania odbywają się zazwyczaj co 2-4 miesiące. Jeżeli pacjent chce zrzucić wagę, spotykamy się co około 4 tygodnie i za każdym razem wykonujemy analizę składu ciała. Czasami pacjenci przysyłają mi ulubione przepisy, natomiast ja zmieniam proporcje składników, aby potrawa była zdrowsza.
Na czym polega dieta redukcyjna, co pomaga w niej wytrwać i kto nie powinien jej stosować?
Dieta ta polega na zmniejszeniu kaloryczności w stosunku do tego, co wyliczy nam program kaloryczny. Podczas stosowania diety pacjent nie może być głodny, dlatego staram się układać jadłospis tak, aby porcje nie były za małe, za to niskokaloryczne. Ważna jest wewnętrzna motywacja pacjenta, bez której trudno jest zmienić nawyki żywieniowe. Należy też pamiętać, że nawet gdy poniesiemy porażkę nie należy się poddawać, a wyciągnąć wnioski na podstawie popełnionych błędów i spróbować ponownie (oczywiście wszystko to pod okiem specjalisty). Diety redukcyjnej nie powinny stosować osoby z wagą na dolnej granicy normy, z chorobami nowotworowymi oraz zaburzeniami odżywiania.
Jakie szkodliwe dodatki często spożywamy w produktach żywnościowych i czy możliwe jest łatwe znalezienie odpowiedników tych produktów niezawierających niezdrowych ulepszaczy?
Szkodliwe dodatki zawierają produkty instant, o nienaturalnym kolorze, mocno wybarwione. Np. wybierając wędlinę nie powinniśmy brać tej, posiadającej największe plastry, bardzo różowej, błyszczącej, mającej małe dziurki. Poza tym sprzedawca na stoisku ma skład każdego produktu, który na nasze życzenie może nam udostępnić. Szkodliwy w produktach jest również cukier, zazwyczaj dodawany przez producenta w dużej ilości. Chcąc dosłodzić potrawę powinniśmy używać np. miodu, który ma też właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i podnoszące odporność (oczywiście w nie za dużych ilościach).
Jaki jest wpływ szkodliwych dodatków na nasze zdrowie?
Konserwanty zabijają naszą mikroflorę bakteryjną, obniżając tym samym odporność. Najprawdopodobniej wpływają też drażniąco na błonę układu pokarmowego. Najbardziej niebezpieczne są jednak barwniki spożywcze, najczęściej wysoko toksyczne. Oczywiście do każdego produktu są one dodawane w dopuszczalnych ilościach, jednak w ciągu dnia zjadamy ich tak naprawdę dużo więcej.
Jak powinno wyglądać odżywianie w chorobach tarczycy, szczególnie Hashimoto?
Niedoczynność tarczycy wynika z niedoboru jodu lub choroby Hashimoto – zapalenia tarczycy. Osoby z takimi dolegliwościami nie mogą pić soków, dużo wody mineralnej, jeść lodów czy wychładzających posiłków. Należy natomiast jeść dużo zup, ciepło się ubierać, uprawiać sport. Ja staram się też zawsze włączyć zioła. Przy zapaleniach tarczycy można stosować różnie diety – eliminacyjne czy eliminacyjno – rotacyjne.
Na czym polega wsparcie dietetyczne w insulinooporności i cukrzycy?
Jest to zaburzenie metaboliczne wynikające ze słabej pracy trzustki, wątroby. Polega na tym, że w organizmie jest cały czas obecny stan zapalny, który przejawia się nadprodukcją insuliny. U większości pacjentów nie ma większych problemów z dietą, jednak jest też grupa u której trudniej jest doszukać się miejsca infekcji. Każdy mój pacjent dostaje informację, że potrzebna jest współpraca fizjoterapeuty lub osteopaty. Czasami konieczna jest też psychoterapia, ze względu na ogromne znaczenie stresu w takich sytuacjach. Insulinooporność jest stanem przedcukrzycowym, który można cofnąć. Rezygnujemy kompletnie ze słodyczy, wprowadzamy regularne 3-4 posiłki dziennie, zwiększamy dodatek tłuszczu i białka, ograniczamy węglowodany. Przy cukrzycy wprowadzamy 4-5 posiłków.
Jakie znaczenie w leczeniu boreliozy ma pomoc dietetyka? Co wolno nam jeść w tej chorobie, a czego należy unikać?
Borelioza w ostrej fazie, kiedy mamy rumień, jest stosunkowo prosta do wyleczenia. Przy boreliozie przewlekłej, trwającej nawet kilka lat i niszczącej stawy oraz układ nerwowy, zalecenia są różne. Na pewno ogranicza się produkty mleczne, często też eliminuje gluten. Dieta powinna być wysoko odżywcza i dopasowana do danego pacjenta.
Czym są naturoterapia i zielarstwo?
Naturoterapia to bardzo szerokie pojęcie, obejmujące wszystkie terapie niezwiązane z medycyną klasyczną. Są to np. fizjoterapia, ziołolecznictwo, osteopatia. Wliczają się też w to terapie niekonwencjonalne, związane z oddziaływaniem energetycznym jednego człowieka dla drugiego. Są to jednak metody kontrowersyjne, z których nie każdy pacjent chce korzystać. Ja akurat nie zajmuję się bioenergioterapią – stosuję natomiast ziołolecznictwo, współpracuję z fizjoterapeutami i osteopatami. Ziołolecznictwo jest terapią konwencjonalną, jednak alternatywną do zachodniej medycyny klasycznej.
Z jakimi największymi trudnościami borykają się odchudzający się pacjenci?
Podstawowym problemem jest utrzymanie motywacji. Zazwyczaj pierwsze 2-3 miesiące są dość łatwe. Osoby otyłe często mają też zaniżone poczucie własnej wartości, dlatego nie wierzą w sukces. Czasami po osiągnięciu pierwszych sukcesów pacjenci odchodzą od diety, taki problem powtarza się u danej osoby cyklicznie. Dlatego przy otyłości odchudzanie ma dobre efekty, jeżeli pacjent korzysta z psychoterapii. Nieprawidłowych nawyków żywieniowych zazwyczaj uczymy się w domu – im później zabierzemy się za ich zmianę, tym trudniejsze to będzie.
Co sprawia największą trudność chorym, którzy muszą nagle zmienić nawyki żywieniowe? Jak należy sobie radzić z tymi trudnościami?
Chorzy pacjenci zazwyczaj nie mają większych trudności ze zmianą swoich nawyków. Niektórzy nie łączą swoich problemów zdrowotnych z dietą i dopiero podczas wizyty u dietetyka dowiadują się, co powoduje dane objawy. Generalnie tacy pacjenci potrafią przestawić się bardzo szybko na nową dietę.
Nasz projekt kierujemy głównie do licealistów, lecz nie tylko. Jakie rady dotyczące odżywiania się chciałaby im Pani przekazać?
Przede wszystkim żeby, pomimo dostępnych w sklepach gotowych dań, gotowali w domu. Nie muszą być to skomplikowane potrawy, wystarczy kupić warzywa w warzywniaku, nieprzetworzone mięso czy jajka. Mogą być to tradycyjne przepisy (np. kapuśniak, barszcz, bigos), niekoniecznie modne teraz sałatki i owsianki, przygotowywane w większych porcjach na parę dni. Często obserwuję u pacjentów mechanizm, gdzie po skończeniu szkoły średniej lub studiów zaczynają pracę siedzącą, a ich waga zaczyna nagle rosnąć – wtedy wyraźnie widać jak nawyki wcześniejsze nawyki żywieniowe nie mogą być dalej ciągnięte. Ważne jest też jedzenie śniadań rano i zaczęcie od prostych zmian, tak żeby się nie pogubić.
Co myśli pani o dietach cud? Czy są szkodliwe, a jeżeli tak to dlaczego?
Diety takie jak oczyszczające głodówki są często nadużywane i stosowane nieumiejętnie. Poza tym ciało zdrowego człowieka potrafi oczyścić się samo kiedy jest taka potrzeba, dlatego niekoniecznie musimy je stosować.