Niech żyje nam górniczy stan, czyli o barbórkowych tradycjach

26

barborka_1.jpgJak wyglądają obchody górniczego święta, nie trzeba tłumaczyć chyba żadnemu mieszkańcowi Zagłębia Miedziowego. O pochodzie Lisa Majora, skoku przez skórę czy karczmach piwnych słyszał właściwie każdy. W najbliższą środę (3 grudnia) rozpoczynają się uroczyste obchody tegorocznej barbórki.

Górnicze zwyczaje i tradycje sięgają nawet kilkuset lat wstecz. W średniowieczu górnicy nie należeli do stanu szlacheckiego, a mimo to mieli prawo do noszenia białej broni. Uznawano bowiem, że górnikiem może być tylko ktoś odważny i szlachetny, praca była niebezpieczna i wymagała czasem narażania życia w obronie współtowarzyszy, podobnie jak na polu bitwy. Stąd tradycja wręczania szpad górniczych. Elementy górniczego munduru również mają bardzo praktyczne pochodzenie. Pióra na czaku czyli sztywnej czapce służyły niegdyś do omiatania otworów strzelniczych, gdy zaczęto używać prochu do wysadzania skał. Samo nakrycie głowy miało kiedyś znaczenie ochronne. Paski naszyte po bokach munduru, przypominające wojskowe epolety, są wspomnieniem zaszywek, w których trzymano lonty do podpalenia prochu.

Późno pojawił się w Polsce zwyczaj skoku przez skórę. Polscy studenci górnictwa podpatrzyli go przed wojną na akademii w Loeben w Austrii, gdzie bardzo się im spodobał. Pojęcia „młode lisy” i „Lis Major” również wywodzą się stamtąd. W niemieckiej  tradycji średniowiecznej często adepta jakiegoś bractwa lub cechu nazywano „fuchs” czyli właśnie lis.

Skóra byłą oczywiście znanym od dawna elementem wyposażenia górnika, bo od kilkuset lat górnicy chronili się za jej pomocą przed wodą kapiącą w kopalni, podkładali pod kolana w czasie pracy w niskich chodnikach.

Główne uroczystości w KGHM rozpoczną się w środę (3 grudnia). O godzinie 16 sprzed siedziby KGHM wyruszy Pochód Lisa Majora. Ulicami miasta pochód dojdzie do centrum (parking przed jamnikami), gdzie odbędzie się skok przez skórę. Natomiast w czwartek (4 grudnia), w dniu imienin patronki górników Barbary, o godzinie 6 w Lubinie, Polkowicach i Głogowie tradycyjna pobudka górnicza. O godzinie 9 w kościele p.w. św. Maksymiliana Kolbego odbędzie się też uroczystą msza świętą w intencji górników oraz ich rodzin, a o 13 władze KGHM złożą kwiaty pod pomnikiem Jana Wyżykowskiego.

MS


POWIĄZANE ARTYKUŁY