Komediodramat Iwony Kusiak w balladowym klimacie nadanym przez reżysera Jacka Głomba, opisujący gorzowskie mity i fenomen czarnego sportu, zrealizowany w Teatrze Osterwy, dwukrotnie obejrzy w nadchodzący weekend teatralna publiczność w Legnicy. Spektakle w sobotę i niedzielę 22 i 23 stycznia.
Dla jednego z naszych Czytelników mieliśmy dwuosobowe zaproszenie na niedzielny spektakl. Wystarczyło zadzwonić do naszej redakcji pod numer telefonu (76) 844-13-93 i odpowiedzieć na pytanie: Czy dla reżysera widowiska, Jacka Głomba, była to pierwsza praca na lubuskiej scenie? Jako pierwsza dodzwoniła się pani Dorota, która udzieliła prawidlowej odpowiedzi. „Zapach żużla” to drugi po zielonogórskim „Zabijaniu Gomułki” (2007) spektakl, który Jacek Głomb wyreżyserował na lubuskich scenach.
– Zafascynowała nas mitologia i sam fenomen żużla, który w Gorzowie wydaje się być całym światem. Razem z Iwoną Kusiak (dramaturg i kierownik literacki gorzowskiego teatru) próbowaliśmy go opisać metodą, którą stosowałem przy legnickiej „Balladzie o Zakaczawiu”. Iwona przeprowadziła kilkadziesiąt rozmów z ludźmi związanymi z tym sportem. Nie tylko z zawodnikami, ale mechanikami, działaczami klubowymi, a nawet z księdzem kapelanem drużyny żużlowej. Szybko okazało się, że żużel współczesny i ten sprzed wielu lat, to dwa różne światy. Tak jak Polska współczesna nie przypomina tej sprzed kilkudziesięciu lat. Dziś to świat, w którym współistnieją milionerzy i gwiazdorzy oraz byli zawodnicy z kilkusetzłotową rentą. Świat skrajności i braku dawnej klubowej solidarności. Który z nich jest lepszy? Nie wiem, na pewno są inne. Spór o to jest ważnym elementem rozmów gorzowskich miłośników tej dyscypliny – tłumaczy wybór tematu i motywy nadania mu scenicznej formy reżyser Jacek Głomb.
Są w tym spektaklu odniesienia do prawdziwych historii i realiów, ale najważniejsza jest opowieść o współistnieniu dwóch światów – tego, który na naszych oczach staje się idealizowaną przeszłością z peerelowskimi korzeniami i resentymentami, oraz współczesnego reprezentowanego przez uczestników bezwzględnego wyścigu do karier, zaszczytów, władzy i fortuny.
Nieprzypadkowo akcja komediodramatu toczy się wokół projektu budowy miejskiego muzeum żużla. Albo, jak kto woli, żużlowego mauzoleum, które chciałby wznieść starzejący się działacz w śmiesznym akcie bezradności, goryczy i rozpaczy całego odchodzącego pokolenia – przegranego, ale przecież oddanego dla żużlowej sprawy i tym właśnie ekscentrycznym sposobem broniącego sensu swojego życia.
Projekt schodzi jednak na dalszy plan, gdy w mieście pojawia się niespodziewanie syn byłego włoskiego żużlowca, który chciałby spłacić dług ojca – sprawcy kraksy na torze, która przerwała wielką karierę miejscowego mistrza, po którym pozostały wspomnienia, legenda i pomnik. Dynamiczna prezeska żużlowego klubu wietrzy w tym szansę, także dla siebie.
To właśnie ona, bezwzględna, młoda kobieta, dla której życiową zasadą jest wyłącznie sukces i… brak zasad, dziś „robiąca” w żużlu, wczoraj w koszykówce, a jutro w czymkolwiek, co może być windą do kariery, reprezentuje w spektaklu drapieżną współczesność. „Jak zwolnię, to mnie zwolnią” – objaśnia reguły, które rządzą jej światem, w którym wszystko – także innych ludzi i miłość – traktuje się instrumentalnie.
Legnicki reżyser nie ukrywa, że – podobnie jak miało to miejsce w przypadku „Operacji Dunaj” – zamierza dokonać adaptacji teatralnego pomysłu i zrealizować na tej podstawie swój drugi film fabularny.
Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim gościnie na scenie Teatru Modrzejewskiej w Legnicy.
Iwona Kusiak
ZAPACH ŻUŻLA
reżyseria: Jacek Głomb
scenografia: Małgorzata Bulanda
muzyka: Bartek Straburzyński
ruch sceniczny: Witold Jurewicz
premiera: 23 kwietnia 2010
Obsada: Pani Prezes – Karolina Miłkowska-Prorok, Działacz – Michał Anioł, Valentino – Jan Mierzyński, Tłumaczka- Kamila Pietrzak, Menel I – Artur Nełkowski, Menel II – Włodzimierz Chomiak, Menelka – Joanna Rossa, X – Paweł Caban, Zawodnik – Krzysztof Tuchalski, Ksiądz – Cezary Żołyński.
Spektakle na Dużej Scenie: w sobotę 22 stycznia o 19.00 oraz w niedzielę 23 stycznia o 17.00. Bilet – 30 zł (ulgowy 20 zł).
