Położenie
Lubin, miasto, którego początki sięgają średniowiecza, zawdzięcza swój status dogodnemu położeniu – na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Kijowa do Magdeburga, mały gród kasztelański rozwijał się w prężnie działający ośrodek. Obecnie Lubin jest stolicą powiatu lubińskiego, zamieszkałego przez 110,5 tysiąca osób. Jest jednym z ośmiu na Dolnym Śląsku miast "prezydenckich" o nowoczesnej strukturze urbanistycznej z dużymi rezerwami wolnych terenów pod inwestycje przemysłowe i budownictwo mieszkaniowe. Położony jest w południowo-zachodniej części Polski, na obszarze Wysoczyzny Lubińskiej (będącej częścią Niziny Śląsko – Łużyckiej) w województwie dolnośląskim, w odległości:
– 22 km od Legnicy,
– 69 km od Wrocławia,
– 76 km od Zielonej Góry,
– 165 km od Poznania,
– 304 km od Szczecina,
– 360 km od Krakowa,
– 430 km od Warszawy,
– 220 km od Pragi,
– 280 km od Berlina.
Odległość Lubina do granicy:
– z Czechami w Jakuszycach wynosi 115 km,
– ze Słowacją w Chyżnem wynosi 450 km,
– z Niemcami w Zgorzelcu wynosi 111 km,
– z Litwą w Trakiszkach wynosi 895 km,
– z Białorusią w Terespolu wynosi 672 km,
– z Ukrainą w Medyce wynosi 728 km.
Przez Lubin przebiega droga krajowa nr 3 w ciągu drogi międzynarodowej E-65 (Świnoujście – Jakuszyce), z którą łączy się droga nr 371 prowadząca do przejścia granicznego w Lubawce.
W odległości 25 km od miasta przebiega autostrada A4 łącząca przejście graniczne z Niemcami w Olszynie z przejściem granicznym z Ukrainą w Medyce. Z autostradą A4 łączy się droga E40 prowadząca do przejścia granicznego w Zgorzelcu i Jędrzychowicach. Lubin jest dużym ośrodkiem mieszkaniowym i usługowym-handlowym Legnicko – Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Na terenie miasta funkcjonuje sportowe lotnisko Aeroklubu Zagłębia Miedziowego z utwardzonym pasem startowym długości 1000 m (przeznaczone dla samolotów sportowych oraz małych samolotów pasażerskich) i radiolatarnią. Najbliższy międzynarodowy port lotniczy znajduje się we Wrocławiu, z którego istnieją regularne połączenia do Warszawy, Frankfurtu nad Menem, Kopenhagi, Monachium i Wiednia.
W odległości 15 km od Lubina w Ścinawie oraz 35 km w Głogowie znajdują się porty rzeczny na Odrze. Miasto ma bezpośrednie połączenia kolejowe – stałe z : Wrocławiem, Legnicą, Głogowem i Szczecinem oraz sezonowe, w okresie letnim ze Świnoujściem i Kołobrzegiem.
Lubin położony jest w centrum Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego LGOM, w obrębie którego pracują trzy kopalnie rud miedzi:
• "Lubin"
• "Polkowice – Sieroszowice"
• "Rudna"
trzy huty miedzi:
• "Legnica"
• "Głogów"
• Cedynia
oraz przedsiębiorstwa przetwórstwa rudy miedzi i usług im towarzyszących.
Dzięki swojej lokalizacji Lubin znajduje się na osi transportowej łączącej w/w zakłady.
Klimat
Okolice Lubina w całości wchodzą w skład śląsko-wielkopolskiego regionu klimatycznego. Podobnie jak cały prawie Dolny Śląsk, znajdują się one w zasięgu klimatu przejściowego.
W części Niziny Śląskiej, położonej po obu stronach Odry, średnia roczna temperatura jest najwyższa w Polsce i wynosi nieco powyżej +8oC. To samo dotyczy okresu ciepłego: kwiecień-wrzesień, kiedy to przekracza ona +14oC. Średnia temperatura lipca waha się w granicach od +17oC do +19oC. Na obszarze tym jest najdłuższe na ziemiach polskich lato, trwające mniej więcej od 90 do 110 dni. Zima jest względnie łagodna i krótka i trwa od 50 do 70 dni. Przeciętna temperatura oscyluje między -1 a -3oC. Pokrywa śnieżna zalega w tym regionie ledwie 20-40 dni w ciągu całej zimy.
Opady w omawianym regionie są najmniejsze w Polsce, gdyż wynoszą według ostatnich średnich wieloletnich od 550-600 mm. Przeciętnie biorąc, w trakcie roku występuje tutaj 70 dni z opadami deszczu, 44 dni mglistych oraz 22 dni z opadami śniegu. Po stosunkowo wilgotnym i niezbyt ciepłym lecie następuje długa, zwykle piękna polska jesień, cechująca się dość łagodnymi temperaturami. Niekiedy przeciąga sie ona aż do początków grudnia.
W omawianym obszarze przeważają wiatry południowo-zachodnie i wschodnie. Średnie roczne ciśnienie atmosferyczne wynosi około 755 mm Hg.
Środowisko
Lubin znajduje się nad rzeką Zimnicą – lewym dopływem Odry, która przepływa przez miasto na odcinku 8 km. Większymi dopływami Zimnicy na terenie Gminy Miejskiej Lubin są potoki: Baczyna i Małomicki.
W rejonie Lubina występują dwa główne czwartorzędowe poziomy wodonośne holocenu i plejstocenu. Holoceński poziom wodonośny występuje na głębokości od 0,5 do 2-3 metrów od powierzchni terenu (sieć wodna jest dobrze rozwinięta i stanowi 61 ha). W rejonie Lubina najgłębiej występujące poziomy zwierciadła wody podziemnej dochodzą do 10-15 metrów. Poziom plejstoceński jest głównym źródłem zaopatrzenia miasta w wodę pitną.
W północno – wschodniej części Gminy znajduje się ujęcie wód podziemnych "Koźlice", zaopatrujące miasto w wodę, a na zachód, w pobliżu lotniska znajdują się ujęcia wody podziemnej "Lotnisko", "Zaplecze" i "Słonecznik".
Nisko położony obszar miasta, otwarty ku zachodowi, pozostaje pod wpływem Oceanu Atlantyckiego, co sprawia, że jest to jeden z najcieplejszych regionów klimatycznych Polski.
Zima trwa bardzo krótko, bo poniżej 2 miesięcy, jest łagodna, a czas zalegania śniegu nie przekracza 40 dni. Wczesna wiosna (średnia temperatura 5oC), ciepłe i długie lato (średnia temperatura 15oC) trwające 15 tygodni, sprawiają, że liczący około 31 tygodni okres wegetacyjny okolic Lubina jest jednym z najdłuższych w Polsce.
Roczne opady osiągają 550 – 600 milimetrów, największe ich nasilenie przypada w okresie od czerwca do sierpnia, a minimalne w styczniu.
Warunki klimatyczne panujące w mieście nie stanowią bariery w rozwoju gospodarczym.
Największym bogactwem naturalnym na obszarze Lubina są surowce mineralne: złoża rudy miedzi, węgla brunatnego, soli, gazu oraz surowców ceramiki budowlanej. Te naturalne zasoby stwarzają duże możliwości wykorzystania gospodarczego. Powierzchnia Gminy Miejskiej Lubin wynosi 4081 ha, a w strukturze jej użytkowania dominują grunty rolne zajmujące 2113 ha (około 52 %) oraz tereny zabudowane zajmujące 1371 ha (około 34 %). Wody powierzchniowe zajmują 61 ha (około 1,5 %). Pozostały obszar obejmują tereny zielone, parki i lasy (ok.13%).
Teren na którym położona jest gmina stanowi obszar Wysoczyzny Lubińskiej na nizinie Śląsko – Łużyckiej.
Największe powierzchnie gminy pod względem budowy geologicznej zajmują osady wodnolodowcowe: piaski, żwiry, gliny i iły. Na obszarze gminy dominują gleby pseudobielicowe i brunatne. Wyniki dotychczasowych badań wykazały, że gleby w rejonie ZG Lubin cechują się nadmierną zawartością metali ciężkich, zaś na pozostałym obszarze istnieje niewielki stopień ich akumulacji.
Demografia
Współczesne nauki społeczno – polityczne nadają problemom demograficznym coraz wyższą rangę. Bez ich znajomości niezwykle trudno jest dokonać analizy otaczającej nas rzeczywistości.
Demografia zajmuje się między innymi jakościowym i ilościowym badaniem życia ludności, jej struktury, ruchu, rozwoju, statystyki. Dzięki tej nauce możemy wykazać i zbadać zjawiska ludnościowe oraz ich prawidłowości zachodzące m.in. na terenie miasta Lubina. Ogromna fala ruchów migracyjnych w kierunku Lubina nastąpiła od 1960 roku w związku z rozpoczęciem budowy Legnicko – Głogowskiego Okręgu Miedziowego. Miasto zaczęło gwałtownie i szybko się rozwijać.
Mieszkańcami Lubina są głównie ludzie młodzi, ambitni i dobrze wykształceni, stanowiący silny potencjał siły roboczej. Biorąc pod uwagę kryterium wieku należy podkreślić, że około 23 tysięcy lubinian nie ukończyło 20 roku życia. 53612 osób to mieszkańcy w wieku produkcyjnym, wśród których przeważają mężczyźni.
Odkrycie w latach 60 – tych bogatych pokładów miedzi spowodowało duże ożywienie migracyjne na terenie miasta. Największa dynamika ruchów migracyjnych obserwowana jest w latach 1970-1995. Liczba ludności Lubina wzrosła kilkunastokrotnie, osiągając stan 85 tysięcy.
W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych zauważalny jest spadek liczby ludności . Dynamikę wzrostu liczby mieszkańców miasta obrazuje poniższa tabela:
Rok | Liczba mieszkańców |
1957 | 4 570 |
1970 | 29 157 |
1980 | 67 119 |
1991 | 83 005 |
1994 | 83 623 |
1995 | 85 000 |
2000 | 82 777 |
2001 | 82 405 |
2002 | 81 657 |
2003 | 80 631 |
2004 | 80 056 |
2005 | 79 290 |
2006 | 78 475 |
2007 (maj) | 78 249 |
źródło: Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w Lubinie
Miasto należy do najbardziej zurbanizowanych w Polsce. Gęstość zaludnienia w Lubinie wynosi 2019 osób na km2. Gęstość zaludnienia Lubina jest porównywalna z gęstością zaludnienia Wrocławia, stolicy Dolnego Śląska, która wynosi 2172 osoby na km2. (Legnica – 1940 osób/km2, Wałbrzych – 1 590 osób/km2)
W Lubinie:
– na 1 lekarza przypada 334 mieszkańców, (w kraju 424),
– na 1 łóżko szpitalne przypada 137 mieszkańców ( w kraju 189),
– na 1 stomatologa przypada 1 128 mieszkańców ( w kraju 2194),
– na 1 aptekę przypada 3 922 mieszkańców (w kraju 5266).
Wyznania
Po II wojnie światowej zasadniczo zmieniona została struktura wyznaniowa lubińskiej społeczności. W tym czasie do miasta przybyli osadnicy pochodzący z województwa lwowskiego, tarnopolskiego, wołyńskiego oraz z okolic Sącza i Krynicy. W latach 60 – tych, po odkryciu miedzi do Lubina zaczęli napływać górnicy z zamykanych kopalń uranu w Sudetach oraz z Górnego Śląska. Tak duże zróżnicowanie osadników z wielu regionów przyczyniło się do występowania w Lubinie szeregu wyznań.
Reprezentowane są tu kościoły: katolickie, prawosławne, greckokatolickie (unici), ewangelickie.
Prócz katolików zgromadzonych obecnie w ośmiu parafiach, zaczęły się w mieście osiedlać osoby należące do kościoła baptystów, metodystów, jak również zielonoświątkowców oraz Zgromadzenie Świadków Jehowy. W Lubinie reprezentowane są wyznania:
• Parafia Rzymsko – Katolicka Narodzenia Najświętszej Marii Panny, ul. Budowniczych LGOM 3/2, tel. 76 842 21 70,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Matki Boskiej Częstochowskiej, ul. Chrobrego 7, tel. 76 844 41 40,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Serca Pana Jezusa, ul. Prusa 4, tel. 76 844 14 60,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Św. Barbary, ul. Konopnickiej 4/1, tel. 842 59 14,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Św. Jana Bosko, ul. Jana Pawła II 58, tel. 844 78 95,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Św. Jana Sarkandra, ul. Orla 32, tel. 842 31 11,
• Parafia Rzymsko – Katolicka pw. Św. Maksymiliana Kolbe, ul. Orla tel. 844 54 04,
• Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa, ul. Budowniczych 10, tel. 842 21 46,
• Świadkowie Jehowy, ul. Sportowa 13, tel. 842 49 13,
• Parafia Prawosławna, ul. 1 Maja 13b, tel.842 21 46,
• Parafia Greckokatolicka, tel. 854 44 71,
• Zgromadzenie Córek Marii Wspomożycielki, ul. Wierzbowa 18, tel. 844 77 10.