Lubin na starych pocztówkach

222

Po raz kolejny przypominamy, jak przed laty wyglądał Lubin. Tym razem sięgnęliśmy po pocztówki przedstawiające rynek, mały kościół, Stary Lubin oraz tzw. małe koszary.

Pocztówki pochodzą ze zbiorów W. Wiszniowskiego. Opisy do nich jak zwykle przygotował Henryk Rusewicz.

Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (mały kościół)

Tak prezentował się kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa widziany od strony dzisiejszej ul. św. Jadwigi w latach czterdziestych XX wieku.

Kościół katolicki pw. Serca Pana Jezusa został wybudowany w latach 1900–1906, natomiast konsekracja i oddanie go do użytku nastąpiło dopiero w 1908 roku. Po 1945 roku zachowano wezwanie patrona świątyni dodając przymiotnik „Najświętszego”.

Kościół został, „wpasowany” w istniejący teren wraz z rosnącą tam grupą kilkunastu starych drzew (najczęściej były to drzewa lipowe). Według planów miasta, sporządzanych przez urząd budowlany, w latach trzydziestych XX wieku na terenie ogrodu różanego zaewidencjonowanych było 19 starych drzew. Widoczny na pocztówce ogród otaczający kościół to tzw. Rosengarten (ogród różany), jeden z pięciu terenów zielonych, składających się na pierścień lubińskich plant. Dwa słowa wyjaśnienia, wobec jakiego skrawka miasta używano nazwy Rosengarten. Otóż Ogród Różany to dzisiejszy trójkątny skwerek ograniczony z jednej strony ul. Bolesława Prusa i Liceum Salezjańskim, z drugiej ulicą św. Jadwigi, a z trzeciej kościołem.

W cieniu rynkowych arkad

Zapewne nie wszyscy dzisiejsi mieszkańcy Lubina wiedzą, że lubiński rynek miał też swoje, w wymiarze raczej symbolicznym, arkady czy też podcienia. Łuków tych, zlokalizowanych w dwóch punktach, było w sumie pięć, stąd sugestia, że mają one charakter symboliczny. W liczeniu łuków nie uwzględniamy arkad przelotowych, czyli leżących na jednej osi. Licząc tą metodą, w lubińskim rynku było pięć łuków. Trzy w nieistniejącym dziś hotelu „Grűner Baum” – „Pod Zielonym Drzewem” i dwa w ratuszu.

Na naszej pocztówce widzimy lubiński rynek w targowy dzień, z perspektywy trzech arkad hotelu „Pod Zielonym Drzewem”.

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny

Prezentowana pocztówka przedstawia kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny na Starym Lubinie. Prezentowana świątynia powstała w miejscu starszej średniowiecznej budowli.

Około 1524 roku kościółek na starolubińskim wzgórzu przejęli protestanci. W ich posiadaniu był przez burzliwe lata wojny trzydziestoletniej, w wyniku której uległ dalszej dewastacji i destrukcji. W tym burzliwym i tragicznym w swych skutkach okresie niewielki cmentarz przykościelny na Starym Lubinie przeżywał okres, chyba „największej swojej świetności”. Nasilenie grzebania zmarłych na tym niewielkim cmentarzyku miało miejsce w latach 1630–1634. Liczne pochówki zadżumionych sprawiły, że miejsce to ze strachu zaczęto omijać, co doprowadziło do zawieszenia funkcji liturgicznych kościoła, który funkcjonował przez wiele lat jako kościół, a raczej kaplica cmentarna.

Decyzja o rozbiórce mocno zniszczonego i grożącego zawaleniem się kościółka zapadła jeszcze w 1677 roku, ale jej realizacja doszła do skutku dopiero w 1680 roku. Ostatecznie w 1683 roku zakończono budowę nowego kościoła o konstrukcji szachulcowej, który dotrwał szczęśliwie do chwili obecnej w prawie niezmienionej formie.

W 1972 roku kościół został przejęty przez parafię Matki Bożej Częstochowskiej, a 25 stycznia 1982 r. oficjalnie erygowano nową parafię diecezjalną pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Generalnej odbudowy i rekonstrukcji świątyni dokonano jednak dopiero w latach 1997–2000.

Małe koszary – Kleine Kaserne

Na pocztówce widok na koszary III szwadronu, 4. Pułku (Regimentu) Dragonów „von Bredow”, który od 1849 roku w Lubinie miał swój garnizon. W Lubinie stacjonowały dwa szwadrony oraz sztab pułku, natomiast pozostałe pododdziały rozmieszczono w Chojnowie, Bytomiu Odrzańskim i Polkowicach.

Aby zapewnić żołnierzom odpowiednie warunki w latach 1872-1873 wybudowano tzw. małe koszary (Kleine Kaserne) – po II wojnie światowej zabudowania PSS „Społem”, przy rogu ul. 1 Maja i Bema. Budynek widoczny na wprost i zaznaczony krzyżykiem to „maneż”, czyli ujeżdżalnia dla koni.


POWIĄZANE ARTYKUŁY